Pobl ifanc ddigartref o Ynys Môn yn rhannu eu syniadau gydag ACau yng Nghaerdydd

Teithiodd grŵp o bobl ifanc o Ynys Môn i’r Cynulliad Cenedlaethol yng Nghaerdydd yr wythnos hon i gymryd rhan mewn dadl ar Ddigartrefedd ymysg pobl ifanc.
 
Trefnwyd y ddadl, a noddwyd gan AC Ynys Môn Rhun ap Iorwerth, gan fyfyriwr PhD o Brifysgol Bangor Natalie Roberts a Dr Julia Wardhaugh, yn gweithio gyda Digartref Môn, gyda chymorth grant a ddarparwyd gan Gyfrif Cyflymu Effaith ESRC trwy Brifysgol Bangor
 
Daeth nifer o bobl ifanc o Ynys Môn, sy’n byw mewn llety â chymorth ar hyn o bryd, i siarad ag Aelodau’r Cynulliad o wahanol bleidiau am faterion sy’n effeithio arnynt.
 
Yn siarad ar ôl y digwyddiad, dywedodd AC Ynys Môn Rhun ap Iorwerth:
 
“Roedd hi’n wych gallu croesawu pobl ifanc o Ynys Môn i’r Cynulliad Cenedlaethol heddiw i gymryd rhan mewn dadl ar ddigartrefedd ieuenctid. Buom yn trafod nifer o faterion, o dai cymdeithasol i’r rhaglen Cefnogi Pobl, a hoffwn ddiolch iddynt am rannu eu profiadau a’u syniadau gyda ni. ”
 
Dywedodd y cyd-drefnydd Natalie Roberts:
 
“Rwy’n credu bod hwn wedi bod yn brosiect cyffrous a phwysig iawn, a rydw i wedi mwynhau bod yn rhan ohono. Mae’r bobl ifanc dan sylw wedi gweithio’n dda fel tîm i baratoi a chyflwyno’r cyflwyniad sy’n cwmpasu materion y maent yn frwdfrydig amdanynt. Roedd y ddadl yn llwyddiannus a hoffem ddiolch i’r Aelodau Cynulliad a oedd yn bresennol am wrando ac ymateb i’r materion yr ymdriniwyd â nhw. Yn y pen draw, hoffem weld rhai o’n syniadau yn cael eu cymryd ymhellach ac efallai’n cael effaith ar bolisi digartrefedd yn y dyfodol yng Nghymru.”
 
Nododd rhai o’r bobl ifanc a gymerodd ran hefyd am eu profiad.
 
Dywedodd Phil Corrie “Roedd y ddadl yn ein galluogi i gael llais mewn sefyllfa ddadl ac i gael adborth gan Aelodau’r Cynulliad. Os ydym wedi effeithio ar ddim ond un pwnc sy’n ymwneud â digartrefedd, rydym wedi cael effaith.”
 
Dywedodd Josh Lloyd: “Mae Digartrefedd yn fater cymdeithasol hanfodol ac angen cael ei gydnabod. Mae’n bryder cynyddol ac mae angen gwneud rhywbeth”.
 
Ychwanegodd Camilla Zirniauskaite “Rwy’n credu bod y ddadl wedi dechrau sgwrs bwysig iawn am y problemau cymhleth ac anodd iawn. Rwy’n credu, fel tîm, ein bod wedi cael ein pwyntiau ar draws a gallu ddangos i’r ACau pam fod y materion hyn yn bwysig”.

Rhaid amddiffyn rhaglenni i gefnogi pobl ddigartref ar Ynys Môn, medd AC

Yr wythnos hon, gofynnodd Aelod Cynulliad Ynys Môn, Rhun ap Iorwerth i Lywodraeth Cymru gynnal y gefnogaeth ariannol i fudiadau sy’n delio ac yn mynd i’r afael â digartrefedd a dywedodd na fyddai gwneud hynny yn rhoi pwysau ar rai o’r bobl fwyaf bregus yn ein cymdeithas.

Yn ystod Cwestiynau Gweinidogol yn y Cynulliad ddoe, canmolodd Rhun waith rhagorol sefydliadau ar Ynys Môn megis The Wallich, Digartref Môn a Gorwel.

Roedd hyn yn dilyn ymweliad Rhun â Phrosiect Housing First Wallich yn Llangefni yr wythnos diwethaf, lle dysgodd fwy am y gwaith y maen nhw’n ei wneud a phwysigrwydd y rhaglen Cefnogi Pobl.

Mae Housing First Môn yn helpu pobl ddigartref i ddod o hyd i gartref parhaol yn gyflym, gan ddarparu cefnogaeth parhaus i’w helpu i ymgartrefu a chynnal eu cartref newydd. Mae’r prosiect yn darparu pecyn cymorth dwys i fynd i’r afael â materion mewn modd creadigol ac arloesol.

Dywedodd Shian Thomas, Rheolwr Prosiect Housing First Anglesey yn The Wallich:

“Bu’n bleser siarad â Rhun ap Iorwerth AC am ein gwaith ar Ynys Môn a manteision Housing First fel model o gefnogaeth i’r rhai sy’n dioddef o ddigartrefedd.

“Housing First Môn yw’r unig brosiect Housing First yng Nghymru ac rydym yn falch o weithio gyda’r awdurdod lleol a landlordiaid ar draws yr ynys i leddfu digartrefedd a darparu tai i rai o’r rhai mwyaf bregus yn ein cymdeithas.

“Mae gwasanaethau fel rhai ni’n allweddol i helpu i leddfu ac atal digartrefedd a sicrhau bod pobl yn derbyn y gefnogaeth iawn tra’n byw’n annibynnol.”

Meddai AC Ynys Môn Rhun ap Iorwerth:

“Cefais gyfarfod da gyda thîm The Wallich yn Llangefni am eu gwaith yn mynd i’r afael â digartrefedd.

“Rhaid i Lywodraeth Cymru amddiffyn y rhaglen Cefnogi Pobl. Ariennir llawer o brosiectau Wallich drwy’r rhaglen, ac felly roeddwn yn falch o allu codi’r mater yn siambr y Cynulliad yr wythnos hon.”

Yn ei gwestiwn i Ysgrifennydd y Cabinet dros Gymunedau Carl Sargeant, gofynnodd Rhun ap Iorwerth:

“Rydw i wedi cyfarfod, y mis yma, efo staff a rheolwyr rhai o’r cyrff ac elusennau sy’n gwneud gwaith rhagorol yn Ynys Môn yn mynd i’r afael ac yn delio â digartrefedd, gan gynnwys y Wallich a Digartref Môn a Gorwel hefyd.

“Yn anffodus, mae gofyn iddyn nhw wneud mwy a mwy efo llai a llai o adnoddau yn cyrraedd at y pwynt rŵan lle mae’n gwbl amhosib i’w gyflawni, ac mae bygythiad o doriad i gyllid Cefnogi Pobl gan Lywodraeth Cymru yn berig o ddadwneud a thanseilio llawer o’r gwaith da sydd yn ac wedi bod yn cael ei wneud yn Ynys Môn a rhannau eraill o Gymru.

“A ydy’r Gweinidog yn cydnabod hynny ac yn derbyn os na wnaiff Llywodraeth Cymru gynnal y gefnogaeth ariannol i’r cyrff yma, y byddan nhw’n gwneud cam gwag ac yn gwasgu ar rai o’r bobl fwyaf bregus yn ein cymdeithas ni?”

Yn anffodus, ni wnaeth Ysgrifennydd y Cabinet warantu’r rhaglen Cefnogi Pobl ond dywedodd ei fod wedi gwrando ar bryderon cyn y cyhoeddiad ar y gyllideb ddrafft ar Hydref 3ydd.