Tag Archives: marina

AC yn gofyn am gefnogaeth i Marina Caergybi ac i ddysgu gael eu gwersi ar ôl yr ymateb i storm Emma

Posted on by

Gofynnodd Aelod Cynulliad Ynys Môn Rhun ap Iorwerth heddiw i Lywodraeth Cymru am ddiweddariad ar y gwaith clirio ar ôl storm Emma ym mhorthladd Caergybi.

Fodd bynnag, roedd yn siomedig gyda’r ymateb, yn enwedig o ystyried effaith amgylcheddol ac economaidd y difrod, a’r ffaith fod pryderon yn dal i gael eu lleisio gan bobl leol am yr ymdrechion clirio.

Yn ei gwestiwn i’r Ysgrifennydd Cabinet dros Ynni, Cynllunio a Materion Gwledig yn y Cynulliad heddiw, gofynnodd Rhun ap Iorwerth:

“Wrth edrych yn ôl, dwi’n meddwl fod rhai cwestiynau difrifol ynghylch cyflymder yr ymateb i’r hyn a ddigwyddodd yng Nghaergybi. Rwy’n credu ei bod yn eithaf clir ei fod o wedi bod, ac yn parhau i fod, yn fater amgylcheddol difrifol. Felly, efallai y gallech chi ein diweddaru a gollwyd cyfle i ymyrryd yn gynnar, i ddelio ag effeithiau amgylcheddol yr hyn a ddigwyddodd. A pha wersi a ddysgwyd, o ran sicrhau, os oes anghytundeb ynghylch pwy ddylai gymryd drosodd, y gall Llywodraeth Cymru neu’ch cyrff perthnasol ymyrryd?

“Yn ail, wrth edrych ymlaen, gan fod hynny’n hanfodol nawr, mae arnom angen sicrwydd ar yr hyn sy’n digwydd. Rwyf wedi clywed adroddiadau y bore yma o bobl yn dychwelyd o’r môr i Gaergybi am y tro cyntaf ers y digwyddiad, a chael eu synnu gyda’r hyn sydd ddim wedi cael ei wneud hyd yma. Mae angen sicrwydd arnom ynglyn ag ailadeiladu’r marina, ar help i unigolion a busnesau yr effeithiwyd arnynt, ac wrth gwrs ar yr angen i gamu ymlaen yn nhermau y gwaith clirio amgylcheddol, oherwydd mae llawer i’w wneud eto.”

Ar ôl y sesiwn gwestiynau, ychwanegodd:

“Roedd hwn yn ymateb siomedig arall gan Ysgrifennydd y Cabinet am ymateb Llywodraeth Cymru a’i asiantaethau i ddinistr storm Emma yng Nghaergybi. Mae pobl sy’n gweithio yn y marina, pobl sydd wedi colli cychod, a phobl sydd wedi bod ar draethau gogledd-orllewin Ynys Môn eu hunain i glirio polystyren oherwydd eu pryder am yr effaith amgylcheddol yn dweud wrthyf nad oedd yr ymateb yn ddigon cyflym, bod yna ddryswch dros pwy ddylai fod yn gwneud beth a bod y broblem yn dal i fodoli heddiw.

“Rwy’n gwerthfawrogi ystyriaeth yr Ysgrifennydd Cabinet ynghylch cefnogaeth ariannol bosibl ar gyfer atgyweirio isadeiledd cyhoeddus, a glanhau difrod amgylcheddol, ond yr oeddwn yn gobeithio cael mwy o arweiniad gan y Llywodraeth ar hyn, yn enwedig o ystyried yr effaith ar yr amgylchedd ac ar yr economi leol yn Ynys Môn.”

Rhun yn gofyn am gymorth Llywodraeth i ddelio gyda effeithiau storm Emma ar Gaergybi

Posted on by

Yn dilyn effaith dinistriol storm Emma ar farina Caergybi yr wythnos diwethaf, fe gyflwynodd Rhun ap Iorwerth AM gwestiwn brys i Lywodraeth Cymru a gafodd ei ateb yn y Cynulliad heddiw.

Gofynnodd Aelod Cynulliad Ynys Môn i Lywodraeth Cymru am gymorth i’r busnesau gafodd eu heffeithio, am sicrwydd fod popeth yn cael ei wneud yn y tymor byr i gyfyngu ar y difrod amgylcheddol, ac yn y tymor hir am ymchwil i fewn i’r angen posibl am amddiffynfeydd môr i’r darn yna o’r harbwr yng Nghaergybi.

Yn siarad yn y Sened heddiw, dywedodd Rhun ap Iorwerth:

“Mi roeddwn i ym marina Caergybi ddydd Gwener, yn syth ar ôl y storm, ac mi roedd yr olygfa—llawer ohonoch chi wedi ei gweld hi ar y teledu ac ati—yn un wirioneddol dorcalonnus: dinistr llwyr yno. Wrth gwrs, mae yna lawer o gychod pleser personol yno, a rheini’n bwysig yn economaidd i’r ardal, ond buodd yna bymtheg o gychod masnachol yn y marina hefyd, a llawer o rheini wedi cael eu dinistrio neu eu difrodi yn rhannol. Nawr, mae’r holl fusnesau sy’n defnyddio’r marina yn rhan bwysig o economi forwrol Môn, ac o ystyried y pwyslais rŵan, o’r diwedd, diolch byth, ar ddatblygu strategaeth forwrol i Gymru, mi hoffwn i wybod pa fath o becyn cymorth gall y Llywodraeth ei roi at ei gilydd i gefnogi y busnesau yma rŵan yn eu hawr o angen yn y byr dymor.

“Yn ail, yn edrych y tu hwnt i’r tymor byr, a gaf i ymrwymiad y gwnaiff y Llywodraeth helpu i ariannu gwaith ymchwil i’r angen posib am amddiffynfa i’r rhan yma o’r harbwr yng Nghaergybi yn y dyfodol ac a ydych chi’n cytuno bod yna rôl bwysig iawn i adran astudiaethau eigion Prifysgol Bangor yn y gwaith yma, yn cynnwys defnydd o’u llong ymchwil, y Prince Madog?

“Yn olaf wedyn—ac yn allweddol—rydych chi wedi cyfeirio ato fo, yn y byr dymor, rydym ni yn wynebu problemau amgylcheddol difrifol yn sgil y storm. Rydw i’n deall nad oedd yna ormod o danwydd yn y llongau; bod y rhan fwyaf o hwnnw wedi cael ei gasglu, ond yn sicr rydym ni’n wynebu bygythiad mawr o ran llygredd yn dod o weddillion polysterin y pontŵns yn y marina. Rŵan, bum niwrnod ymlaen, mi hoffwn i ddiweddariad ynglŷn â’r hyn sydd yn cael ei wneud i ddelio â’r llygredd yna a’r sicrwydd y bydd beth bynnag sydd ei angen yn cael ei wneud i sicrhau nad ydym ni’n wynebu mwy o’r dinistr amgylcheddol yma rydym ni wedi’i weld yn barod.”

Ychwanegodd yn ddiweddarach:

“Roeddwn yn falch o glywed yr Ysgrifennydd Cabinet yn dweud ei bod yn hapus i ystyried rhoi cymorth ariannol posib ar gyfer atgyweirio isadeiledd ac edrychaf ymlaen i gael diweddariad pellach ganddi ar ô lei hymweliad i Ynys Môn yfory.”